Onkoloji ve Kardiyoloji
19 Haziran 2017 Pazartesi | KanserDünyada kardiyak nedenli ölümler ilk sırada , kansere bağlı ölümler ise 3. Sırada yer almaktadır. Hem Kardiyoloji hem de Onkoloji alanındaki gelişmeler, erken tanı ve tedavi olanaklarının artması ile ölüm hızında düşme ile birlikte yaşam süresi de uzamıştır. Kanser hastalarının yaşam süresi uzarken kullanılan kemoterapotik ilaçların ve radyoterapinin kalp üzerine toksik etkileri sonucu bu hastalar bir de kardiyovasküler sorunlarla mücadele etmek zorunda kalmaktadırlar.
Kemoterapotik ilaçların kardiyotoksik etkileri sonunda,
- Kalp kası fonksiyon bozukluğuna bağlı olarak gelişen Kalp Yetersizliği ve KMP (Kardiyomiyopati),
- Kalp zarı iltihabı ve sıvı toplanması ,
- Ritm ve ileti bozuklukları ,
- Koroner iskemi,
- Hipertansiyon veya hipotansiyon ve Trombo-Embolik olaylar görülebilmektedir.
Radyoterapi ise:
- Koroner damarlarda daralma ,
- Miyokardite bağlı kalp yetersizliği ,
- Restriktif KMP,
- Kapaklarda daralma veya yetersizlik ,
- İleti sisteminde fibrozise bağlı bloklar,
- Perikard fibrosisi sonucu konstrüktif perikardit gibi hastalıklara yol açabilmektedir.
Kullanılan onkolojik ilaçların kalp üzerindeki etkileri akut (ilaç tedavisi esnasında) veya kronik (erken dönem - 1 yıla kadar, geç dönem - 1 yıldan uzun) olabilir. Onkolojik ilaçlara bağlı kardiyotoksik etkiler ilacın cinsi ve kullanılan doz miktarına bağlı olarak genelde düzelmeyen (tip 1) ve ilaç dozundan bağımsız olan ve ilacın kesilmesinden sonra düzelebilen (tip 2) değişiklikler şeklinde olabilir.
Onkolojik ilaçlara bağlı kardiyotoksisite sıklığı ; ilaç tipi, her siklüsde verilen doz miktarı, kümülatif doz, tedavi şeması, ilacın verilme şekli, diğer kardiyotoksik ilaçlar ile birlikte kullanılması, radyoterapi ile birlikte uygulanması gibi faktörler ile hastayla ilgili özelliklere (yaş, kadın cinsiyet, kardiyovasküler risk faktörlerinin mevcudiyeti, daha önce kardiyovasküler hastalıkların mevcut olup olmadığı) bağlıdır.
Bu nedenle kanser hastalarına tedavi başlanmadan önce, tedavi esnasında ve tedavi sonrasında hastanın durumuna göre belirlenen aralıklarda kardiyolojik değerlendirme yapılmalı ve toksik etki saptandığında tedavi başlanmalıdır. Kanser hastalarının takibi artık multidisipliner yaklaşımla yapılmakta olup Kardiyoloji ve Onkoloji uzmanlarının birlikte olduğu Kardiyo-Onkoloji ekipleri tarafından gerçekleştirilmektedir.