Kemoterapi Sürecinde Beslenme
14 Eylül 2023 Perşembe | Bizden Haberler- Öncelikle bu süreçte yeterli, dengeli ve sağlıklı beslenmeliyiz, yani artan enerji gereksinimimizi karşılamalıyız.
- Artan enerji ihtiyacınızı karşılamak için daha sık beslenmeyi tercih edebilirsiniz.
- Bitkisel besinleri tercih edelim; çiğ kuruyemişler (badem, fındık, ceviz vb.) ve kurubaklagiller (nohut, börülce, yeşil mercimek, kuru fasulye vb.) Eğer kurubaklagiller şişkinlik, gaz, hazımsızlık yapıyorsa bu besinlerin tüketimini sınırlandıralım.
- Kurubaklagilleri pişirmeden önce mutlaka ıslatın. Islatma sırasında belli aralıklarla suyunu değiştirin. Düdüklü tencerede pişirin. Mümkünse baklagilleri fermente ederek tüketin.
- Günde 5 porsiyon sebze ve meyve tüketmeye özen gösterelim: 3 porsiyon sebze + 2 porsiyon taze meyve şeklinde uygun olacaktır.
- Süt tüketmemeye çalışalım. Yoğurt, ayran ve kefiri de yarım yağlı tercih edelim. Eğer laktoz intoleransınız var ise laktozsuz olanlarını tüketelim.
- Sağlıklı pişirme yöntemlerini tercih edelim: ızgara, fırında, haşlama ve buharda pişirme. Yağlı ve kızartma yiyeceklerden uzak duralım.
- Salamura, tütsülenmiş ve tuzlanmış gıdalardan uzak duralım.
- Sigara ve alkolden uzak duralım.
- İdeal kilonuzu hedefleyin, eğer ideal kilodaysanız koruyun.
- Doktorunuzun ve fizyoterapistinizin önerdiği sıklıkta ve şiddette egzersiz yapmaya özen gösterin.
- İyi pişmiş gıdaları tercih edelim.
- Kemoterapi ve radyoterapi sırasında tüketilmemesi gerekenler: Greyfurt, nar, karadut, böğürtlen, yaban üzümü, karışık bitki çayları, nar ekşisi, ısırgan yasak.
- Limonlu zencefil çayı, kafeinsiz içecekler, gazlı olmayan içecekler, meyve suları, komposto, buzlu meyveli dondurma, pastörize dondurma tercih edilebilir. Yine kişiden kişiye değişmekte.
- Soğan, sarımsak, karnabahar, brokoli, lahana, pırasa, kereviz gibi gıdalar şişkinlik, hazımsızlık, midede ağrı yapıyorsa tüketimini sınırlandıralım ve tüketeceğimiz zaman pişmiş tercih edelim çiğ tüketmeyelim.
- Protein çok önemli: Her gün 1 adet yumurta yemeye özen gösterelim.
- Kırmızı kök pancar, kereviz sapı yemeklerde ve salatalarda kullanılabilir, karaciğer üzerinde olumlu etkisi var.
- Kırmızı et tüketimini sınırlandıralım, ağırlıklı olarak organik hindi/ tavuk/ balık eti tüketelim.
- Kilomuz başına en az 30 ml kadar su tüketiyoruz. Örneğin 70 kiloysak, 70 × 30 ═ 2100 ml su içmeliyiz. Bu kişiden kişiye göre değişmekte tabi ki.
- Günde 2-3 su bardağı kadar ev yapımı yoğurt tüketmek kemik & kas sağlığı açısından önemli.
- Ev yapımı et (kuzu eti)-kemik-balık suyu, organik köy tavuğu suyu, Et-kemik sularıyla yapılmış çorbalar ve güveçler tüketin. Asla ticari bulyon et suları küplerini veya granüllerini kullanmayın!
- Fermente sebzeler ve ev yapımı turşu suları tüketilsin. Mümkünse evde kaya tuzuyla yapılmış turşular tüketilmelidir.
- İçecekleri ana öğünle beraber değil, öğün aralarında tüketelim. İçeceklerle midemizi şişirirsek yememiz gereken besinleri yiyemeyiz ve ihtiyacımız olan enerjiyi alamayız.
- Doktorunuzun önermediği vitamin & mineral desteklerini kullanmayınız.
- Tedavinin türüne (cerrahi müdahale / kemoterapi/ radyoterapi/ immünoterapi) ve yoğunluğuna göre bazı beslenme problemleri ve yan etkiler oluşabilir: iştahsızlık, ağırlık kaybı veya artışı, ağız ve boğazda yara, ağız kuruluğu, diş ve diş eti problemleri, tat ve koku duyusunda değişim, bulantı, kusma, ishal, kabızlık, yorgunluk, depresyon. Bu durumlarda problemi iyi tespit edip buna uygun beslenme programıyla ilerlemekte fayda var.
BESLENMEMİZİN PROTEİN İÇERİĞİNİ NASIL ARTTIRABİLİRİZ?
- Kahvaltılarda yumurta ve peynir tüketebiliriz. Peynirli tost tüketebiliriz veya peynir yanında kraker/ galeta/ eti form olabilir.
- Çorbalarda su yerine süt/ yoğurt kullanabiliriz.
- Sebze, çorba, et yemekleri, bulgur gibi sağlıklı gıdaların üzerine rendelenmiş peynir/ yoğurt eklenebilir.
- Meyvelerimizi yoğurtlu yiyebiliriz.
- Salata, çorba, güveç ve sebzelere yumurta eklenebilir (iyi pişmiş yumurta kullanalım zararlı bakterilerin üremesi riskinden kaçınmak için).
- Sebzelerimizi etli/ kıymalı/ tavuklu/ baklagili tercih edebiliriz.
- Salatalarımızın protein içeriğini onlara haşlanmış kuru baklagil ve çiğ kuruyemiş ekleyerek arttırabiliriz.
- Tahıllar ve kurubaklagilleri beraber tüketerek diyetin protein kalitesini arttırabilirsiniz. Örneğin, etsiz nohut yemeği ile bulgur pilavını beraber tüketmek gibi.